مکانیسم عمل سالیسیلیک اسید (SA) در مقاومت گیاهان به سرما
تنش سرمایی در گیاهان
دما یکی از عوامل اصلی تنشهای غیرزنده و عامل کلیدی در عملکرد و میزان بهرهوری محصولات کشاورزی میباشد. میزان جذب آب و عناصر غذایی در اثر تنش سرما کاهش مییابد و در نهایت منجر به خشک شدن سلول میگردد.
اَشکال شدید تنش سرمایی، تنش یخزدگی (Freezing stress) نامیده میشود. در این تنش در محیط آبگونه سلول یخ تشکیل شده و به ترتیب موجب کم آبی (Dehydration) و در نهایت مرگ گیاه میشود. نتایج آزمایشات بر روی گیاهان مختلف نشان میدهد سرما باعث تجمع سالیسیلیک اسید درونزا و گلیکوزیل سالسیلیک اسید میشود که این امر نشان دهنده نقش سالسیلیک اسید در تنظیم واکنش به سرما در گیاهان است.
استفاده از سالسیلیک اسید به صورت محلول پاشی باعث کاهش خسازت سرمازدگی میشود. این کاهش خسارت به دلیل افزایش بیان ژن اکسیداز آلترناتیو (AOX) ناشی از بخار متیل سالسیلیک اسید بود.
مکانیسم عمل
محققان دریافتند که بیان ژن اکسیداز آلترناتیو (AOX) در واکنش به سرما در گیاهان افزایش مییابد و این امر نشان میدهد یک مسیر تنفسی جایگزین در واکنش گیاهان به سرما دخیل است. استعمال خارجی سالسیلیک اسید تجمع هیدروژن پراکسید (H2O2) و سوپر اکسید را در ریشه و برگ گیاهان تحت تنش سرما کاهش میدهد. آزمایشات مختلف نشان داد برخی موتانت های سالیسیلیک اسید مانند cpr1، acd6، siz1، nahG و cds5 در صورت تجمع بالا در مقاومت به سرما تأثیر گذاراند. این احتمال وجود دارد که تجمع سالسیلیک اسید درونزا باعث تولید رادیکالهای گونههای فعال اکسیژن (ROS) شود، که باعث حساسیت به سرما میشود.
محققان دریافتند سیگنالهای سرما و سالیسیلیک اسید در گیاهان ممکن است با هم مرتبط باشند و تأثیر سالیسیلیک اسید بر تحمل به سرما ممکن است خاص یک بافت باشد و به ارگانیسم، غلظت و زمان مصرف بستگی دارد. استفاده از سالیسیلیک اسید تحمل به سرما را افزایش میدهد اما استفاده مداوم ممکن است باعث کاهش تحمل به سرما شود. در نهایت محصول جدید شرکت کشاورزی سبز رویش دامون با نام سالیکس دارای مقادیر بالای سالیسیلیک اسید میباشد که میتواند باعث کاهش سرمازدگی محصولات شما گردد.