سفیدک پودری یا سطحی گوجه فرنگی یک بیماری قارچی مهم است که طیف وسیعی از گیاهان را آلوده می‌کند. سفیدک سطحی به احتمال فراوان در گیاهان تحت تنش ایجاد می‌شود، بنابراین مدیریت تغذیه و آبیاری مناسب بسیار با اهمیت می‌باشد.
علائم سفیدک پودری
سفیدک سطحی یکی از بیماری‌های گیاهی است که شناسایی آن نسبتاً آسان است، زیرا علائم آن کاملاً مشخص است. سفیدک پودری با لکه‌های زرد کمرنگ روی برگ شروع می‌شود. لکه‌ها به زودی با اسپورهای سفید رنگ پوشیده می‌شود و در سطح برگ یک غبار سفید رنگ آرد مانند ایجاد می‌نماید. قارچ‌های سفیدک پودری منافذ برگ را مسدود می‌کنند و مانع رسیدن نور به سلول‌های فتوسنتز کننده می‌شوند. با پیشرفت بیماری قسمت‌های مایل به سفید برگ‌ها به تدریج قهوه‌ای، چروکیده، خشک و شکننده می‌شوند. در نتیجه گیاه ضعیف می‌شود، رشد متوقف می‌شود، برگ‌های پیر شروع به ریزش می‌کنند و گیاهان برای زنده بودن تلاش می‌کنند. میوه‌های تولید شده توسط گیاهان آلوده اغلب فاقد عطر و طعم می‌باشند. گیاهان مسن نسبت به گیاهان جوان و سالم به این بیماری حساس‌ترند.
بیولوژی سفیدک سطحی
قارچ‌های سفیدک پودری فقط می‌توانند روی سلول‌های زنده میزبان خود به صورت جنسی و غیر جنسی تولید مثل کند. تولید مثل جنسی توسط آسکوکارپ (اندام باردهی حاوی کیسه‌های هاک یا آسک) است. قارچ‌های سفیدک پودری باید با میزبان خود سازگار باشند تا بتوانند آنها را آلوده کنند. در شرایط مطلوب آسکوسپورها بالغ می‌شوند و برای شروع عفونت جدید آزاد می‌شوند. در تولید مثل غیر جنسی سفیدک پودری قارچ‌ها و فرزندان مادری از نظر ژنتیکی کاملاً یکسان می‌باشند.
شرایط گسترش بیماری
سفیدک سطحی در محیط‌هایی با رطوبت بالا و دمای متوسط به خوبی رشد می‌کند. گلخانه‌ها محیطی مناسب، مرطوب و معتدلی را برای شیوع بیماری فراهم می‌کنند. این امر موجب می‌شود که بیماری در شرایط گلخانه‌ای باعث آسیب بیشتر به گیاهان شود.
کنترل
شناسایی و آگاهی از سفیدک پودری و مدیریت کنترل آن از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا این بیماری باعث کاهش قابل توجه عملکرد در محصولات می‌شود.
- استفاده از ارقام مقاوم
- حذف علفهای هرز و بقایای آلوده محصول دوره قبل
- از بین بردن برگ‌های آلوده در زمان آلودگی اولیه
- با مشاهده اولین علائم بیماری تهویه مناسب و کاهش نسبي رطوبت جهت جلوگیری از تولید اسپور قارچ
- کاربرد سموم بیولوژیک )قارچ تریکودرما، ورتیسلیوم لیکانی، باكتر باسیلوس سوبتیلیس(
- کنترل شیمیایی با استفاده از سموم گوگردی، قارچکش های پنکونازول، تتراکونازول، ازوکسی استرویین+ دیفنوکونازول، تری فلوکسی استروبین